Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı | Sayı : 61 | Haziran 2020

Sarayköy Rumları Yunan kuvvetini karşılamak için Sarayköy istasyo- nuna iki tak yapmıştır. Denizli’de de Rumlar Yunan kuvvetlerini karşılamak için hazırlıklar yapmış ve Müslüman ahaliye “Korkmayın, biz sizi koruruz” gibi alaycı yakla- şımlar sergilemeye başlamışlardır. Denizli’de yaşayan Türkler ise Rumların artan şımarıklık ve coşkularından rahatsızlık duy- maktadırlar. Yunan kuvvetlerinin Denizli’ye geleceğine dair bir tehdit havası yaratılmasının da gergin- lik oluşmasında önemli bir etkisi bulunmaktadır. Denizli halkından bir kısmı; gelen göçler, Rumların tutumları ve Yunan kuvvetlerinin Denizli’ye yaklaşmasından çok ciddi endişe duymuşlardır. Endişeleri nedeniyle göç etmeyi düşünenler ve Deniz- li’den ayrılmayı düşünmeyenler olarak ikiye ayrılmışlardır. Göç etmeyecek olanların önde gelenleri tarafından “Hicret Etmeyecek Aha- linin Hukukunu Muhafaza Heyeti” adında bir heyet oluşturulmuştur. Bu heyet ve destekleyenler arasın- da İstanbul Hükümeti ve Hürriyet ve İtilaf Fırkası bağlantılı üyelerin bulunduğu düşünülmektedir. (Ordudan ihraç edilmiş Jandarma subayı İbrahim Namık Bey bu şekilde tanınanlardan biri olarak bilinmektedir) Bu heyetin oluşumu da kentteki ikiliğin somutlaşmasın- da etkili olmuştur. Bu ikiliğin oluşmasında Köşk’ten itibaren Yunan kuvvetlerinin önün- den kaçan göçmenlerin bir bölümü ile nakledilen Rumların Denizli’ye getirilmiş olmaları kentte beslenme ve barınma sorunun oluşması etkili olmuştur. Ayrıca kentte artan nüfus nedeniyle tüketim maddelerinin fiyatlarında ciddi artışlar meydana gelmiştir. Denizli’deki Kuva-yı Milliye taraftarlarınca Rumların kentten taşınmaları ile kentin daha güvenli hale geleceğine dair görüşler belirtilmesi, göç etmeyi düşün- meyenlerin Rumlar göç ettirile- cek olursa, kente gelecek Yunan kuvvetlerinin kenti cezalandıracak- ları düşüncesini kuvvetlendirerek tepkilerine neden olmuştur. Bu olumsuz gelişmeler Müftü Ahmet Hulusi Efendi ve Heyet-i Milliyecilere karşı olumlu bakışı giderek olumsuza doğru döndür- meye başlamıştır. Belediye Reisi Hacı Tevfik Bey gibi kentin önde gelen Türk ve Rumları Belediye binasında toplanmışlar ve bu top- lantıda Kuva-yı Milliye aleyhine bir takım olumsuz değerlendirmelerde bulunmuşlardır. Böylece, Kuva-yı Milliye’ye karşı tutum besleyenle- rin sesleri yükselmeye başlamıştır. Halk arasında Hacı Tevfik Bey, Gıyasi Bey ve Saraçoğlu Salih gibi Yunanlıların işgali yerine İtalyan himayesine başvurmanın daha doğru olacağını savunanlar da ol- muştur. Oysa o günlerin endişeleri içinde Yunanlıların Büyük Mende- res nehrinin güneyine geçmedikle- ri, Denizli’nin İtalyan işgal bölgesi sınırları içerisinde bulunduğunun dahi farkına varamamışlardır. Bayramyeri’nde 1 Temmuz’da kentteki korku, endişe ve panik haline son vermek ve halkı birleş- tirmek için bir miting yapılmıştır. Mitingde endişe ve panik havasına son verilmesi, göçün durdurulması ve cephenin desteklenmesi için 9