Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı | Sayı : 61 | Haziran 2020

Bu sırada halk da Rumların taş- kınlıklarından ve işgal korkusuna kapılmış olduklarından panik içeri- sinde şehri terk etmeye başladı. Müftü Ahmet Hulusi Efendi ve şehir yöneticileri bir araya gelerek Rum halkının trenle Eğirdir’e gön- derilmesini önerdi. Müftü Ahmet Hulusi Efendi Rumların taşkınlıklarını bertaraf etmek amacıyla şehirde bulunan azınlıkların din adamlarını ve ileri gelenlerini davet ederek bir toplantı yapmıştır. Bu toplantıda işgal halin- de azınlıkların Yunan kuvvetleri ile ittifak kurmaması ve ahaliye zulüm yapmamasına dair söz almıştır. An- cak bu tedbiri yeterli görmeyerek 5 Temmuz 1920 günü, akşam saatle- rinde Goncalı’da bulunan Demirci Mehmet Efe ile haberleşerek Rum erkeklerinin Denizli’den kaldırıla- rak daha iç bölgelere gönderilmesi hususunda yardım istemiştir. Müftü Ahmet Hulusi Efendi De- mirci Mehmet Efe’den öncelikle tren göndermesini, Rum erkekle- rinin intikalini kendilerinin yapa- bileceğini, aksi halde gönderdiği müfrezenin aksaklıklara sebep olabileceğini bildirmiştir. Ancak Demirci Mehmet Efe bu teklifi kabul etmeyerek bu işi kökünden halletmek üzere müfreze göndere- ceği cevabını vermiştir. Bu sırada telgrafları incelediğinde ve “Topların Hamidiye istikametine gönderildiği…” bilgisinin yer aldığı bir telgrafı üzerine öyle bir durum- da düşman ile Denizli arasında hiçbir kuvvet kalmadığını düşü- nen Müftü Ahmet Hulusi Efendi; “Pekâlâ oğlum bu işi sen hallet…” diyerek Demirci Mehmet Efe’nin isteğine razı olmak zorunda kalmış- tır. Görüldüğü gibi Müftü Ahmet Hulusi Efendi Demirci Mehmet Efe’den öncelikle müfreze gönder- mesini değil, tren göndermesini istemiştir. Ancak Demirci Mehmet Efe’nin ıs- rarları ve cephe ile ilgili aldığı bilgi sonucu Demirci Mehmet Efe’nin teklifini kabul etmek zorunda kalmıştır. Demirci Mehmet Efe aynı gün Sökeli Ali Efe’yi 30–40 kadar kızanı ile birlikte Denizli’ye göndererek Rumların nakli için görevlendir- miştir. Demirci Mehmet Efe’nin 9 Temmuz 1920 tarihinde suçlu suçsuz onlarca kişiyi sorgusuz sualsiz kesmesi ve tüm Denizli’yi tümüyle yakmaya kalkarak cezalandırmak istemesi olayı aslında şöyle gelişmiştir. Müf- tü Ahmet Hulusi Efendiye ‘Baba’ diye hitap eden Demirci Mehmet Efe, kendisine yapılan talep kar- şısında, sağ kolu olan Sökeli Ali Efe ve 20 kadar silahlı kızanını Denizli’ye gönderdi. Sökeli Ali Efe, Rumların naklini sağladı ancak bazılarının saklandığını öğrenince büyük olayların fitili ateşlendi. Sökeli Ali Efe, bazı Rumları sak- landıkları yerlerden çıkarıp dövdü ve küçük düşürücü sözler sarf etti. Gerek Zeybeklerin keyfi davranış- ları gerekse Yunan kuvvetlerinin yaklaştığı ve şehri işgal edeceği söylentileri mevcut paniği arttırdı. Denizlililer yanlarına aldıkları bir kaç parça eşya ile şehri terk ederek Tavas istikametinde göçe başladı. Bu olaylar karşısında şehir kaynadı. Aydın’dan gelen eşkıyanın evleri soyduğunu, kadınların taciz edildi- ği ve Tavas yolunu kestiği dediko- duları şehri hareketlendirdi. 34