Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı | Sayı : 61 | Haziran 2020

sekiz yılını cephelerde geçirmiş. Mülazımsani rütbesi verilmiş kendisine. Bize hep sorardı; “oğlum memleketi efendiler mi kurtardı efeler mi kurtardı?” Biz hemen efe kavramından dolayı efeler kurtardı derdik. “Hayır memleketi efendiler kurtardı oğlum” derdi. Biliyorsu- nuz Denizli Büyükşehir Belediyesi ve Türk Ocağı olarak Denizli’de Milli Mücadele’nin 100. Yılı do- layısıyla bir takım programlar yapıyoruz. 1919 yılında Denizli’de altı ilçemizde Müdafaa-i Hukuk ve Reddi İlhak cemiyetleri kurul- muştur. Bu ilçelerde biz programlar yapıyoruz ki Sayın Hocamız Ercan Haytoğlu da sağolsun tebliğleri vardır, dün de Acıpayam’daydık bu konu ile ilgili. Şimdi Denizli’nin Milli Mücadelede isyan etti denme- si Denizli’ye bir ihanettir. Çünkü o dönemin Heyet-i Temsillerine bakınız, Çal’da Çal Müftüsü İzzet Çalgüner, dün Acıpayam’day- dık Müftü Hasan Hilmi Tokcan, Tavas’ta Cennetzade Tahir Efen- di Kızılcabölüklü, Denizli’de ise Ahmet Müftü Hulusi Efendi. Bakın bu Müftülerin ortak özelliği çok iyi teşkilatçı ve çok iyi istihbaratçı olmalarıdır. Bulundukları ilçeyi çok güzel örgütlemişler, müfrezeler oluşturmuşlar, cepheye göndermiş- lerdir. Ve bazen de bizzat cepheye katılmışlardır, mesela Çal Müftüsü İzzet Çalgüner gibi. Hatta yeminle- ri vardır; “Eğer biz cepheye gidip, cayarsak, kaybedersek kanımız ve canımızın katli helaldir” diyen bir adamdır bu müftü. Ahmet Hulusi Efendi’yi anlatmaya gerek yok hazirunun çoğu tanıyor. Cennetzade Tahir Efendi 15 Mayıs günü İzmir’in işgalinden bir gün sonra Tavas’ta halkı toplamış, telin mitingi düzenlemiştir. Acıpayam Müftüsü Hilmi Tokcan telin mitingi düzenlemiştir. Ve bu insanlar cep- heye gitmiş savaşmışlardır. Biraz önce Halil Hocam’ın da bahsettiği gibi efelerin evet katkıları var. Ama bugün bahsettiğimiz konunun bahsi olan Demirci Mehmet Efe, Aydın bu kadar saldırı altındayken Goncalı’da ne işi var bu adamın, niye gidip orda savaşmıyor? Bizim buradan giden müftüler savaşıyor. Çal Müftüsü Çardak’taki Dede Efe ile işbirliği yapıp kızanlarıyla bera- ber gidip cephede savaşıyor. Tavas Müftüsü Cennetzade Tahir Efendi Kızılcabölüklüdür, Köpekçi Nuri Efe’yle beraber Köşk kazasının Serçe Köyü’nde mücadele ediyor. Üç tane Tavaslı şehidimizde vardır orda. Bütün bunlar varken biz efe- leri ön plana çıkarıyoruz. Biraz önce Hüsamettin Bey’in bahsettiği konuda bana göre çok yanlışlık var. Daha dün toplantıda belge olarak sunmuştuk ve sergimi- ze de koymuştuk. Hilmi Tokcan’ın Acıpayam’daki Yunan mı, İtalyan mandasına mı katılalım sözleri üze- rine Acıpayam Yüreğil’deki Cami kürsüsünden aynen şu ifadeleri var. “Evet duyuyorum ki bazı gaflet uykusunda olanlar burası İtalyanla- ra verilmiş, Yunan buralara gelmez demişler. Böyle düşünmek ahmak- 52