Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı | Sayı : 65 (Ocak 2023)

11 mektedir. Ayanlar da bölümde yer alan konulardandır. Öncelikle, Os - manlı genel ayanlık kurumu konu - sunda yapılan araştırmalar ve niha - yetinde Denizli ayanlarını konu alan çalışmalar hakkında bilgiler sunul - maktadır. Denizli’de ayanlara odak - lanan çalışmaların yeterli olmadığı özellikle vurgulanmaktadır. 15.-20. yüzyıllar arası merkezinde dini ve din dışı mimari eserleri (camiler, mescitler, namazgahlar, dergah, tek - ke ve zaviyeler, türbeler; hamam, sarnıç, hükümet konağı, okul, gar binası, ev, konak vb.) konu edinen araştırmalar da önemli eleştirilerle birlikte yer bulmaktadır. Bölümde savunulduğu üzere mezar taşları - nın birçoğu 19. yüzyıldan kalmıştır, ancak bu konuda yeteri kadar araş - tırma bulunmamaktadır. Araştırma - larda yapılan kıyaslamalar yeterli değildir, ayrıca bazı araştırmalarda mezar taşlarına ait hiçbir fotoğraf eklenmemişken, bazı çalışmalar ise bilimsel olmaktan uzak olup, der - leme mahiyetindedir. Çalışmalarda yapılarla ilgili kavramlarda da bir görüş birliği bulunmamaktadır. Kitabın Milli Mücadele’den Ya - kın Tarihe Denizli Çalışmaları baş - lıklı 5’inci ve son bölümünde (s. 583-830) çok sayıda araştırmacının makaleleri bulunmaktadır. Bölüm - de Ömer Faruk Özkul, Millî Müca - dele Dönemi Denizli Araştırmaları Kaynakçası; Umut Karabulut, Millî Mücadelede Denizli Şehri: Yazılı Kaynaklar Üzerine Bir Değerlendir - me; Seda Yolaç Nennioğlu, Cumhu - riyet Devri Denizli Tarihi Araştır - maları Kaynakçası; Ayfer Özçelik, Tek Parti Döneminde Denizli’nin Siyasal Temsiline Dair Araştırmalar ve Akademik Çalışmalarda Deniz - li’nin Ekonomik Gelişimi; Çağdaş Yüksel, Denizli Tarihi ve Kültürü Hakkında Yapılan Çalışmalar Üze - rine Değerlendirmeler; Pınar Savaş Yavuzçehre, Cumhuriyet Dönemin - de Denizli’de Kentsel Mekân Kulla - nımı Hakkında LiteratürAnalizi; Er - can Haytoğlu, Denizli Basın-Yayın Çalışmaları: Fadime Sözaldı Dağ, Denizli Halkevi Dergisi “İnanç” ve Yerel Tarih ve Kültürün Temsilci - si: Geçmişten Günümüze Denizli Dergisi başlıklı makaleleri kaleme almışlardır. Okuyucu, bu makale - lerde bahsi geçen dönemle ilgili en yoğun çalışılan alanlar (örneğin, en çok araştırılan alanlardan biri aske - ri tarih), araştırılan konular (Milli Mücadelede efeler, mitingler, Mü - dafaa-i Hukuk Cemiyetlerinin faa - liyetleri gibi) haricinde, Denizli’de İzmir’in işgaline verilen tepkiler ve bu dönemde meydana gelen olay - lar (Denizli Mitingi, Denizli Vakası) gibi tarihsel gelişmeleri okuyabilir. Ayrıca bölümde Denizli’nin kısaca tarihi, Cumhuriyet dönemi Deniz - li’nin ekonomik gelişimi, 1990 yılı öncesi, 90’lı yıllar, 2000 yılı ve son - rası Denizli ekonomisiyle ilgili bazı çalışmalar tanıtılıp analiz edilmek - tedir. Denizli basın ve yayın tarihiy - le ilgili bilgiler ve bu konu hakkın - daki çalışmalar, dergiler hakkında da önemli bilgiler aktarılmaktadır. Örneğin bu bilgilerin sunabileceği özete göre 2004 yılında ilk sayısı çı - kan Geçmişten Günümüze Denizli Dergisi, yerel ve kültürel tarihe ağır - lık vererek Denizli’nin yerel tarihin araştırılmasında yardımcı olduğu gibi, dün ve günümüz arasında bir bağ oluşturarak gelecek nesillere önemli bir arşiv bırakmaktadır. İlk sayısı Mart 1937’de yayımlanan ve 1946 yılında son bulan İnanç Der - gisi gibi Geçmişten Günümüze De - nizli Dergisi’nin de en önemli temel amaçlarından biri, kentin tarihsel ve kültürel özelliklerini araştırarak bu birikimi okuyucuya tanıtmak, kent - te dair bir arşiv oluşturmaktır. Sonuç olarak otuz adet zengin makaleyi barındıran Denizli Çalış - maları: Birikim ve Yol Haritası kita - bının temel amacı, Denizli ile ilgili tarih çalışmalarını bir araya getirip araştırmacılara veya okuyuculara ulaştırmaktır. Ancak eserde tarih dışı disiplinlere ait araştırmaların ve konuların mevcudiyeti kitabın niteliğini artıran bir seçim olmuş - tur. Zira arkeoloji, sanat tarihi ve sosyoloji gibi bilim dallarının ça - lışmalarına da yer verilmekle ese - rin disiplinler arası özelliği ortaya konulurken, aynı zamanda Deniz - li kent tarih araştırmacılarının bu kaynaklardan da haberdar olmala - rı, çalışmalarını bu kaynakları da dikkate alarak gerçekleştirmeleri olanağı sağlanmaktadır. Kitapta her şeyden önce genel okuyucu Denizli tarihiyle ilgili pek çok konuda bilgi sahibi olabilmektedir. Gerçekten de makalelerin içeriğinde veya satır aralarında Denizli’nin Türklerden önceki geçmişi, Selçuklular, Osman - lı ve Cumhuriyet dönemine uzanan siyasi, idari, sosyal ve ekonomik ta - rihi anlatılmakta; özel olarak Deniz - li’de kapı, pencere, elektrik kullanı - mı vb. gündelik yaşamda kullanılan eşyalar veya teknoloji gibi pek çok konuda önemli bilgiler yansımakta - dır. Bununla beraber kitabın temel gayesi, hiç şüphesiz, tüm yönleriyle ve ayrıntılı olarak Denizli tarihinin bir resmini çizmekten ziyade, daha önce de vurgulandığı gibi Denizli tarihiyle ilgili yapılan araştırma - ları zengin bir literatür taraması ve analizle bütünsel olarak ortaya koymaktır. Bu amacın büyük ölçü - de gerçekleştirildiği gözlemlenen eser ile geleceğin araştırmacıları, Denizli tarihiyle ilgili kaynakları, Denizli’nin tarihiyle ilgili yapılan - ları, araştırılmayan alanları veya incelense de eksik kalan noktaları gözlemleyerek böylece kendi araş - tırmalarına metodolojik ve içerik açısından yön verebilirler.