Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı | Sayı : 67 (Ekim 2024)

54 CAFERSADIKABALIOĞLUEĞİTİMVEKÜLTÜRVAKFI Bu sıralarda efeler, birçok mahal- lelerde evlerde soygun yaptıkları gibi, şehirde kalan halkın yük- te hafif kıymette ağır mallarını ve ziynet eşyalarını alıp Tavas’a kaçmaları için, Yunanlıların o gece Çal tarafından Denizli’ye gelmekte oldukları yalan habe- rini şehirde mahalleler arasında bağırarak yayarlar. Ve Çamlık’ta soygunlar yapılır. 8 Temmuz sabahı saat ikiye doğ- ru Miralay Tevfik Bey, Demir- ci’ye telgrafla zeybeklerin halkın malına ve ırzına tecavüz ettiğini ve bir hadisenin çıkmasından korktuğunu bildirir. Aradan ya- rım saat sonra Mutasarrıf Vekili Kahraman Seyfi ve sekiz arkadaşı telgrafla, gönderilen zeybeklerin halkın malına, ırzına tecavüz et- mekte olduklarını ve vukua gele- cek müessif hadisenin kendilerine rücu edileceğini beyan ederler. Bunun üzerine Demirci, Sökeli Ali Efe’yi telgraf başına çağırır. Gece- yi Çamlıkta geçiren Sökeli Ali Efe ve kızanları, kimi yaya, kimi atlı olarak şehre dönerler. Sökeli dahil hepsi sarhoşturlar. Demirci, Söke- li’den durum hakkında bilgi edin- dikten sonra, kızanları ile birlikte derhal Goncalı’ya dönmelerini emreder. Ahalinin tepkisi üzerine Sökeli ve kızanlarının silahlarını bırakarak Goncalı’ya dönmeleri istenir. Tabakhane bölgesine va- rıldığı anda açılan ateşlerle Sökeli Ali Efe ve bir kızanı vurulur. Diğer iki kızanı Goncalı’ya doğru kaçar- lar. Saat 10’a doğruMiralay Tevfik Bey, Demirci’ye yeni gönderdiği telgrafta “vuku bulacağını gece arz ettiğimmüessif hadise vukua geldi” diye yazar. Kaçarak Gon- calı’ya gelen kızanlar Demirci’ye olanları anlatırlar. Trenle Goncalı’dan beraberinde Albay Şefik Bey, kızanları ve Jan- darma Mülazımı Şevki Efendi ile Denizli’ye hareket eder. İki saat sonra Denizli’ye geldiklerinden bir süre sonra Sökeli Ali ve Kara Mustafa Efelerin cesetleri istas- yona getirilir. Demirci ve kızanları bir cinnet halinde önlerine gelen herkesi öldürmeye başlarlar. O sırada peronda cepheye un sevk etmekte olan Karabacak Oğlu Kadri Bey’i vururlar. Demirci, bu sırada kendilerini karşılamaya gelen Albay Tevfik Bey’i taban- cayla vurur. Goncalı’dan çağırdığı ilave kuvvetlerle birlikte Hükümet Konağına doğru yürürler. Yolda rastladıkları insanları sorgusuz vururlar. Jandarmalar ve muhtarlar vası- tasıyla 8 Temmuz gecesi evler- den zorlanarak toplanıp getirilen 60 kadar insan Demirci Mehmet Efe’nin emriyle bıçaklanarak ve boğazlanarak öldürülür. Ayrıca şehri yakmak üzere belediye gaz- hanesinden dolu gaz tenekeleri hükümet konağının avlusuna ge- tirilir. Şehri yakmaya davrandığı sırada Sarayköy Şeyhi Tahir Efen- di onu bu kararından vazgeçirir. Yemini yerine gelsin diye, kabris- tanı yakmasının yeterli olacağı- na onu ikna eder. Milli Mücadelede Denizli’nin Yeri Bu yaşananlar Denizli’ye reva mıydı? Milli Mücadele konusun- daki duyarlılığı ile en baştan beri çok özel yeri olan şehirlerden biri Denizli olmuştur. Nitekim; Muhte- mel bir Yunan işgaline karşı daha önceden hazırlıklı olmak için ku- rulan İzmir Müdafa-i Hukuk ve Reddi İlhak Cemiyeti’nin 22 Mart 1919 tarihindeki ilk kongresine De- nizli’denMüftü Ahmet Hulusi, Be- lediye Reisi Hacı Tevfik ve Tavas, Buldan, Çal, Sarayköy’den katı- lımcılar ile birlikte 15 kişilik bir he- yetle hazır bulundu. 3 Yunanlıların 15 Mayıs 2019 tari- hinde İzmir’e asker çıkardıkları andan itibaren ülkede ilk tepkiyi gösteren Müftü Ahmet Hulusi Efendi ve söylevde bulunduğuDe- nizli halkıdır. Müftünün başkan- lığı altında 29 Mayıs 1919 günü “Müdafaa-i Hukuk ve Redd-i İl- hak Cemiyeti kuruldu. Daha iyi hizmet verebilmek amacıyla 12 Temmuz 1919 tarihinde Denizli He- yet-i Milliyesi adı altında teşkilat- landırılmıştır. 1920 Ağustos sonra- sında ülke genelinde bütün milli örgütler Müdafaa-i Hukuk Cemi- Yunanlıların 15 Mayıs 2019 tarihinde İzmir’e asker çıkardıkları andan itibaren ülkede ilk tepkiyi gösteren Müftü Ahmet Hulusi Efendi ve söylevde bulunduğu Denizli halkıdır. Müftü- nün başkanlığı altında 29 Mayıs 1919 günü “Müdafa- a-i Hukuk ve Redd-i İlhak Cemiyeti kuruldu. Daha iyi hizmet verebilmek amacıy- la 12 Temmuz 1919 tarihinde Denizli Heyet-i Milliyesi adı altında teşkilatlandırılmıştır.