18 / 44
Tamamen hayvancılıkla geçinen cemâat tarım
yapmamaktadır. Alınan vergiler de koyun ve keçi
sahiplerinden alınan âdet-i ağnam ile bâd-ı heva, resm-
i arûsiye ve resm-i kara gibi şahıs başına toplanan
resimlerden oluşmaktadır (Tablo 4).
Akıncı Cemâati
Ordu kazası, Karahisar-ı şarkî, Kırkkilise, Hayrabolu
ve Aksaray sancaklarına dağılmış görülen bu cemâatin
bir kolu da Kaş Yenice nahiyesindedir. Tablo 5'te
görüldüğü üzere 1520'de 155 nefer olan cemâat,
1530'da 173 nefer'e çıkmıştır. 1571'de ise 137 nefer
görünmektedir. 1520'de cemaatten toplanan 3.234
akçalık vergi Mustafa Veled-i İlyas'ın zeametine dahildir.
1530 tarihli İcmal deftere göre ise 2.170 akçalık vergi
Beylerbeyi haslarına dahil görünmektedir. 1571'de ise
vergi hasılı 2.452 akçadır.
Üretim
Tablo 7'de Kaş Yenice nahiyesine bağlı köy ve
mezrealarda 1520 yılındaki hububat ve pirinç üretimine
ait veriler görülmektedir. Buğday, arpa, darı, nohut,
mercimek gibi hububat ve bakliyattan 1/8 nisbetinde
öşür alındığından öşür miktarları sekiz ile çarpılarak
toplam üretim bulunmuştur. Susam, çeltik ve penbe
(pamuk)'tan onda bir öşür alındığından 10 ile
çarpılarak üretim toplamına ulaşılmıştır. Buğday, arpa
ve darının öşür karşılığı bedel yazılmamış, sadece öşür
olarak alınan miktar mud ve kile olarak belirtilmiştir. 1
mud 20 kile, 1 kile de İstanbul kilesi olan 25.656 kg
üzerinden hesap edilmiştir.
1520 tarihli deftere göre Kaş Yenice nahiyesinde 21
köy ve mezreada buğday üretimi yapılmaktadır. Üretim
miktarı toplam 836.385 kg'dır. En fazla buğday üretilen
köyler Kaş Yenice (184.723 kg), ve Karacakaya
(73.889 kg)dır.
Arpa üretimi ise 20 köy ve mezreada yapılmaktadır.
Direbolu karyesinde az miktarda buğday yetişmesine
rağmen arpa kaydedilmemiştir. Bunun sebebi
Direbolu'nun dar bir vadide bulunması ve çevresinin
dağlık alanlardan oluşmasıdır. Toplam arpa üretimi
896.318 kg'dır. En fazla arpa üretilen köyler, Kaş Yenice
(123.149 kg), Karacakaya (102.624 kg), Hoca Osman
mezreası (82.099 kg), Leşkeri karyesi (86.204 kg)'dir.
Darı üretimi ise sadece Köste, Leşkeri ve Göynük adlı
üç köyde yapılmaktadır. Toplam üretim yaklaşık 6.157
kg'dır.
Üretimiyle dikkati çeken mahsullerden birisi de
susamdır. Susamın yağı çıkarıldığı gibi, tahin ve helva
gibi tatlı yapımında kullanılmaktadır. Kıymetli bir
maddedir. Denizli kazâsında toplam 81 köyde susam
üretimi yapılmaktadır. Susam defterlere mud ve kile
olarak yazılmıştır. Tablo 3'te bunlar kg'a çevrilmiş olarak
verilmiştir. Kaş Yenice, Doğancı, Köste, Akbayır, Mazılu,
Beğlü, Kanyeri, Eymirgazi, Karacakaya, Sufili, Mekriye
köyleri ile Kazalubükü ve Aslıhan mezrealarında toplam
84.666 kg susam üretildiği görülmektedir. Sadece
Eymürgazi köyünde 410 kg börülce yetişmektedir.
Börülce bugün de Denizli çevresinde yaygın
ürünlerdendir. Hem taze olarak hem de fasulye gibi
taneleri kurutularak tüketilir.
Öte yandan Kaş Yenice nahiyesine bağlı köy ve
mezrealarda 7.183 kg burçak üretildiği görülmektedir.
Burçak bir yem bitkisidir ve hayvanlar için iyi bir
yiyecektir. Toplam yedi köyde burçak üretimi yapılmak-
tadır.
Kaş Yenice nahiyesinde yetişen önemli ürünlerden
biri de pamuktur. Pamuk (penbe), batman olarak
verilmiştir. TT 49'un Bolaran köyü ile ilgili kısımda penbe
batman olarak açıkça yazılmıştır. Bir batman 7.694 kg
olarak alınmıştır. Pamuk dokuma sanayinin en önemli
ham maddesidir. Sulak yerlerde yetiştiğinden dolayı her
yerde üretimi yapılmaz. 1520'de Kaş Yenice
1520
Neferen
161
64
Tablo 4
Kaş Yenice Nahiyesinde Çobanlar Cemaati
1530
1571
Cemaatler
Yörükân-ı Çobanlar ve
Akbayır
Yörükân-ı Çobanlar t. Kaş
Yenice ki Saruhan ilinde
olurlar
Hasıl Neferen Hasıl Neferen Hasıl
4034 67
76
Aslancıklar
Emirler
İribıyıklu
Yolbekler
Umûrlar
Davudlar
96
56
32
69
30
46
109
51
25
80
61
41
8350
8350
Yörükân-ı Çobanlar ki
Alaşehir
’
de sakindir
TOPLAM
14
410
9
452
16000
16000
224
4034
Tablo 5
Tahrirlere Göre Akıncı Yörükleri
TAHRİRLER
1520
1530
1571
NEFEREN
155
173
137
HANE
118
132
-
MÜCERRED
37
41
-
HASIL
3234
2170
2452
Tablo 6
Kaş Yenice Nahiyesindeki Cemâatler
CEMAATLER
Neferen
47
224
155
426
1520
1530
1571
Hasıl
2000
4034
3234
9268
Neferen
98
410
173
681
Hasıl
3230
8350
2170
13750
Neferen
83
452
137
672
Hasıl
-
16000
2452
18452
Yörük n-ı Kayı
â
Yörük n-ı Çobanlar
â
Yörük n-ı Akıncı
â
TOPLAM
16