11 / 44
Naos içinde plasterli ve plaster
başlıklı mermer kaplamalar yapılmış
ve içeriye heykeller ile kabartma-
lı sütunlar yerleştirilmiştir. Tonoz-
lu mekânın doğu duvarı ortasında
sonradan açılan bir geçiş yer alır. Bu
geçiş Laodikeia Kilisesi mekânlarıyla
bağlantılıdır.
Tonozlu mekânın duvarlarında
dökülmeler olmasına rağmen, 5 cm.
kalınlığındaki kireç harç kaba sıva ve
üzerinde 1-1.5 cm. kalınlığında ince
sıva görülmektedir. Sıvalar üzerin-
de yer yer kazıma (graffito) olarak
yapılmış şematik çizimler ile Grekçe
yazılar yer alır. Şematik çizimler ara-
sında yelkenliler ve önünde dört kat-
lı deniz feneri, balık ve balık ağları,
rozetler ve sıra hâlindeki geyiklerle
güneybatı duvarda yer alan siyah
kömürle yapılmış çim adam şeklin-
deki baş sayılabilir.
Buluntulara göre Tapınak A, M.S.
2. yy.ın ikinci yarısında (Antoninler
Dönemi) yapılmıştır. Yapı, depremler
nedeniyle sırasıyla önce Severuslar
Dönemi’nde (M.S. 3. yy.ın ilk çeyreği),
sonra İmparator Diocletianus (M.S.
284-305) zamanında büyük bir ta-
mirat geçirmiş, daha sonra M.S. 4.
yy.ın ilk çeyreğinde Hıristiyanlığın
resmi din olarak kabul edilmesiyle
birlikte Laodikeia Kutsal Haç Kilise-
si’nin dini arşivi olarak kullanılmış
ve M.S. 494 yılında meydana gelen
depremde tamamen yıkılmıştır. Bu
yıkımdan sonra Tapınak A, avlusu ve
etrafındaki alana M.S. 7. yy.ın başla-
rındaki büyük depreme kadar deği-
şik mekânlar yapılarak değerlendi-
rilmiştir. Bundan sonra alan, taş ve
kireç ocağı olarak kullanılmıştır. Bu
nedenle kazılarda Tapınak ve avlu-
suna ait çok az mimari blok ele ge-
çirilmiştir. Ayrıca avlunun güneybatı
köşesinde ve batı portiği üzerinde
ortaya çıkartılan kireç yığınları, mer-
mer blokların kireç yapıldığını göste-
ren somut kalıntılardır.
Tapınak A’nın mimari süslemeleri
ve işçiliği, birinci sınıf olarak yapıl-
mıştır. Frizlerde yer alan kıvrık dal,
yaprak ve çiçeklerden oluşan ranke-
ler, dantele gibi barok tarzda ve ku-
sursuzdur. Aynı ince işçilikler Korinth
düzeninde düz ve figürlü başlıkla-
rında ve geison-sima bloklarında
da görülmektedir. Özellikle geison
bloklarında konsollar arasında yapı-
lan Denizli Horozu, denizatı, bereket
boynuzu, patlıcan, sazan balıkları ve
çiçek ve yapraklarda da titiz ve zevkli
bir işçilik görülür (Resim 16ab). Bun-
lar aynı zamanda Denizli’nin geçmi-
şiyle ilgili ve günümüzle bağlantılı
somut bilgilere de ulaşmamızı sağ-
lamıştır. Denizli Horozu kabartma-
sı, ilimizin sembolü olan bu kümes
hayvanının binlerce yıl öncesinden
varlığını ortaya koymaktadır. Sazan
balıkları ise ova ortasında yer alan
ve Denizli adının da kaynağı olan göl
ile bağlantılıdır. Patlıcan ise bilinenin
aksine, Anadolu’ya özgü bir sebzedir.
Çünkü insanlar gördüklerini ve yaşa-
dıklarını yapmışlardır.
1
3
2
4
1
-Tapınak A, naos üzerine çelik konstrüksiyon ve kırılmaz camın yerleştirilmesİ
2
-Tapınak A, güney portik üzerinde yapılan opus sipica-
tum (tuğla) geometrik döşeme
3
- Tapınak A, restorasyon sonrası genel görünüm
4
-Tapınak A kazıları ve tonozlu mekan
9