Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı

Sekilerden doğudakinin yük. 0.30 m, genişliği 0.40 m, uzunluğu 1.70 m’dir. Batıdakinin yüksekliği 0.33 m, genişliği 0.57 m, uzunluğu ise 1.40 m’dir.

Yükseklik 0.33 m, plinthe 0.80x0.80 m, çapı 0.60 m’dir.

Yükseklik 0.40 m, plinthe 0.74 m, çapı 0.56 m’dir.

depreminin etkisiyle çöküntüye uğ-

radığı ve batıya doğru eğimli bir

şekilde devam ettiği görülmektedir.

Kazı verileri meydana açılan Batı

Caddesi ve Doğu Sokak geçişlerin-

de tak şeklinde kemerli kapı yapı-

larak daha görkemli planlandığını

ortaya koymuştur. Bununla ilgili

olarak kemerli ve faskiyeli arşitrav

blokları ile Hekate kabartmalı ke-

mer kilit taşı alanda ortaya çıkartıl-

mıştır. Geç dönem uygulamasında

batı caddesine açılan kemerli kapı-

nın batı ayak kenarına birer çeşme

yapıldığı anlaşılmıştır. Bu uygu-

lama Traian Nympaeumu’nun ek-

sedraya dönüştürülmesi zamanında

yapılmıştır. Bununla ilgili olarak

Batı Caddesi’nin kuzey portiğinin

doğu ucunda, orijinalde Traian Ny-

mphaeumu’na ait bir toichobat blo-

ğunun kullanılarak küçük bir çeşme

yapıldığı görülmüştür. 1.70 x 1.40

m ölçülerindeki bu çeşmenin karşı

aksındaki kemer bloğunun batı yü-

zünde görülen harçlı sıva ve parapet

yuvası güney portiğinde de benzeri

bir çeşmenin varlığını göstermekte-

dir. Önde Attik-Ion kaideli sütun-

ların, arkada ise mekânlara ait tra-

verten duvarların taşıdığı galerilere

ait sundurma çatının altında bu-

lunan portiklerin genişliği 3.60 m

olarak ölçülmüştür. Portik malze-

meleri tamamen devşirme olup son

kullanım aşamasına aittirler. Bir

basamak ile yükseltilen portiklerin

devşirme olan mermer ve traverten

bloklardan oluşan stylobatı kuzeyde

ortalama 0.40 m, güneyde ortalama

0.30 m arasında değişmekte olup

yaşanan depremler sonucunda cad-

de tabanı gibi batıya doğru çökme

göstermiştir. Çalışmalar sırasında

cadde tabanı üzerinde yoğun yıkın-

tı halde bulunan kalypter ve stroter

parçaları da güney portik üst çatısı-

na ait olmalıdır.

Resim 27 Traian Nymphaeumu, Traian Nymphaeumu Meydanı ve Batı Caddesi ile arkada Stadyum Caddesi,

Doğu Sokak ve Doğu Mekan’ın kazı öncesi durumu

Batı Caddesi Güney Portiği’nin arka

duvarını oluşturan ve caddeye açılan

mekânlara ait duvarlara 291,55 m

kotunda ulaşılmıştır. Düzgün kesil-

miş traverten bloklar ve çay taşları

ile örülmüş güney duvarının yük-

sekliği 1.30 m olup çalışmalar sonu-

cunda ulaşılan mevcut uzunluğu ise

12 m’dir. Batı Cadde’ye açılan 1.20

m genişliğindeki mekân girişine

ait kapının iki yanında portik arka

duvarına bitişik halde yerleştirilmiş

olan gelen kişilerin ya da dükkân

sahiplerinin oturması için yapılmış

sekiler bulunmaktadır. Bu sekiler-

den doğudaki biri mermer, ikisi tra-

verten olmak üzere 3 devşirme blok,

batıdaki ise iki traverten blok kul-

lanılarak oluşturulmuştur

. Devam

eden çalışmalarda ulaşılan Güney

Portik tabanının hemen hemen ta-

mamının sökülerek altında yer alan

çay taşları ile döşeli bölüme ulaşıl-

mış olup sadece yoğun biçimde tah-

rip olmuş 1.40x0.46 m ölçülerinde

kalabilen mozaik alan ile karşıla-

şılmıştır. Bununla ilgili olarak bazı

bölümlerde yer yer stylobat blokla-

rının bitişiğinde ve mekânlara ait

duvar kenarlarında parçalar halin-

de mozaikler görülmektedir. Orta

büyüklükteki beyaz ve siyah renkli

tesseralar ile tuğla kullanılarak ya-

pılan mozaik döşeme geç dönem

özelliği taşımaktadır. Bu bulgular

Batı Cadde’nin Güney Portik ta-

banının mozaik ile kaplı olduğunu,

ancak daha sonra bu mozaiklerin

tahrip edilerek yalnızca statümen

tabakasının günümüze ulaştığını

göstermiştir. Batı Caddesi Güney

Portiği’nin devşirme bloklardan

oluşan stylobatı üzerinde Attik-Ion

tipli iki kaide in-situ olarak yıkıldı-

ğı şekilleriyle bulunmuştur. Bu ka-

idelerden doğuda yer alan mermer

Attik-Ion kaide

ve bu kaideye ait

kırık durumda ele geçmiş 3 yivsiz

mermer sütun tamburu ve Dorik

traverten başlık cadde üzerine düş-

tüğü şekilde ele geçmiştir. Son dö-

nem kullanımına ait batıdaki ikinci

in-situ traverten kaide

İmparator

Augustus Dönemi özellikleri gös-

termektedir. Devşirme olarak kul-

lanılan sütunlar üzerinde ise impost

başlıklar yer alır. Depremin etki-

siyle kuzeye, cadde tabanı üzerine

yıkılan Güney Portiği sütunlu ga-

lerisine ait sütunların yüksekliği

yaklaşık olarak toplamda 3.50 m,

iki sütun arası ise 3.30 m’dir. Batı

Caddesi’nin kuzey portiğinin cad-

deye açılan mekânlarının girişini