Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı

enderes Nehri kenarın-

daki Tripolis antik ken-

ti Denizli İli, Buldan

İlçesi, Yenicekent Belediyesi sınır-

ları içerisinde yer almaktadır (Res. 1).

Yaklaşık 3 km² lik bir alana yayı-

lan antik kent Lykos/Çürüksu Va-

disi’nin kuzeybatı ucunda, vadiye

hâkim Messogis / Aydın Dağla-

rı’nın uzantısı olan bir tepenin gü-

ney yamacında yer almaktadır.

Kentin konumu ile ilgili en erken

bilgileri antik dönemin tarihçileri

ve coğrafyacıları verir

. Bilimsel

anlamdaki ilk tespitler 17. yy.ın

ortalarından itibaren bölgeyi zi-

yaret eden seyyahlar tarafından

yapılır

. Bu çalışmalar antik ya-

pılara ait kalıntılar hakkında sı-

nırlı bilgiler içermektedir. 1993,

2007-2009 yılları arasında Denizli

Müze Müdürlüğü Başkanlığı’nda

kısa dönemlerde kazı çalışmaları

yapılmış, 2012 yılı itibariyle daha

geniş bir ekip ve süreyle kazı ça-

lışmaları devam ettirilmektedir.

Tripolis'in bir kent olarak geçmişi

birçok araştırmacı tarafından He-

lenistik Dönem'e dayandırılsa da,

kentin doğu ve güneydoğusunda

yer alan Hamam bükü ve Akka-

ya höyükte gerçekleştirilen yüzey

araştırmalarında elde edilen arke-

olojik materyal Tripolis’in konum-

landığı alandaki yerleşim izlerinin

Geç Neolitik- Erken Kalkolitik

Dönem’e (M.Ö.5500) dayandığını

kanıtlamaktadır.

Tripolis’in Lydia Bölgesi’nde stra-

tejik ve jeopolitik anlamda oldukça

önemli bir noktada konumlandığı-

nı gösteren en önemli veri, ticaret

yollarının geçiş güzergahında yer

almasından kaynaklanmaktadır.

Pergamon/Bergama, Germe üze-

rinden gelen ticaret yolu Thyate-

ria/Akhisar, Sardeis/Salihli, Phi-

ladelphia/Alaşehir güzergâhından

gelip, Tripolis/Yenicekent, Hie-

rapolis/Pamukkale ve Laodike-

ia/Goncalı’ya doğru devam eder.

Bu önemli ticaret yolu Tripolis’in

önemini çağlar boyunca koruma-

sına yol açmıştır.

MENDERES TRİPOLİS’İNDEKİ

ARKEOLOJİK KEŞİFLER

(Res.1) Batı Anadolu Haritası

Yrd. Doç. Dr. Bahadır DUMAN

Pamukkale Üniversitesi, FEF, Arkeoloji Bölümü

1- Strabon XIII. 4. 4, 169; Plinius, NH, V, XXIX; Hierokles Synekdemos, 669, 4; Ptolemaios V.2.18; Oracles Sibylline V, 321.

2- Smith 1678, 245. Chandler 1969, 194. Hamilton 1837, 34 vd.; Ramsay 1887, 357; Ramsay 1890, 134.