Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı

Ploutonion’un keşfiyle ilgili ilk sunum için Bkz. D’Andria 2013a, 157-217. Hades Kutsal Alanı’nı ortaya çıkartan kazı çalışmalarının tarihi için Bkz. Panarelli 2016, 293-320.

Metnin tarihi-arkeolojik detaylı yorumu için: Amsler – Bovon – Bouvier 1996; Amsler 1999, 521-545, son yıllarda gün ışığına çıkartılan arkeolojik keşifler güncellenmelidir.

Resim 44 Konuşan hayvanlar, pars ve keçi ile Aziz Philippus’un mucizesi resmi (Bovon 2009)

Resim 43 Arsos (Kıbrıs) genç Aziz Philippus resimli

Bizans ikonu (XIII yüzyıl; Bovon 2009)

Ploutonionu tamamen gün ışığına

çıkartılmıştır

. Bu yeraltı dünyası

boyutu Acta Philippi’de açıkça an-

latılmaktadır ve Hierapolislilerin

esas kültü Ekhidna, Yılan’a gön-

derme yaparak kenti, Ophiorhume,

yani Yılan’ın Yolu adıyla belirtmek-

tedir; bu korkunç tanrının aksine

Havari kentin sismik doğasıyla il-

gili mucizeler gerçekleştirir, örne-

ğin yeraltı çukurunun yeryüzünde

açılarak Philippus’un vaizlerini red-

deden putperestleri ve arkadaşlarını

yuttuğu bölüm. Bu metinler ile son

kazılarda ortaya çıkartılan Phryg

kentinin arkeolojik gerçeği arasında

benzerliklerle ilgili bu metni yazan

kişi tarafından Alister Filippini

işbirliğinde sistemli bir araştırma

başlatıldı

. Ploutonion mağarası-

nın önünde kendi etrafına dolanmış

yılan betimli iki levhanın bulunuşu

bir tesadüf değildir, Hades Kutsal

Alanı’nın orta kısmında yer alan bir

sunağın ya da kaidenin iki yanını

oluşturuyor olmalıdır. Tüm Lykos

bölgesinde artarak yayılan hıris-

tiyan cemaati tarafından I. yy’ın

ortalarından itibaren böyle özel bir

kült kontekstinin algılanmasında, sit

alanının şeytani özelliğinin yaratıl-

masında katkısı olan yeraltı sembol-

leri ve Ploutonion’da gerçekleştirilen

kutsal törenler etkili olmuştur, bu

yansıma söz konusu metinde açıkça

görülmektedir (Resim 42).

Maiandros üstündeki Tripolis’te

bulunan unguentariumların üzerin-

deki Philippus resimli damgaların

analizinde görüldüğü gibi, Acta

metni ile Havari’nin betimlenme-

si ve biyografik döngüsü, henüz

başlangıç aşamasında olan ikonog-

rafik bir araştırmanın konusudur,