Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı

Resim 7 Templon, restorasyondan sonra

Resim 8 Aziz Philippus Kilisesi’nin çatı ve değerlendirme projesi

anastylosisi yapıldı, kilisenin içinde

sıva kaplamanın sağlamlaştırma ça-

lışmaları gerçekleştirildi

. (Resim

6-7). 40 m kolu olan hareketli bir

vinç kullanılarak kilisenin ve ya-

nındaki yapıların kazısı genişletildi,

yıkıntıya ve yapıyı kaplayan atıklara

ait, özellikle narteks bölümünü ka-

patan çok sayıda taş ve blok kaldı-

rıldı. Torino Politeknik’ten mimar

Paolo Mighetto işbirliğinde ekkle-

siastik yapının tamamını kapatan,

Laodikeia Katedrali’ndeki kriterlere

ve denenmiş olan malzemelere uy-

gun olarak bir çatı projesi hazırlan-

dı (Resim 8). Yapılması arzu edilen

söz konusu proje, yapının korunma-

sını ve mermer bezeme ögelerinin,

opus sectile ve mozaik döşemeler

ile mezarın yanındaki havuzların

değerlendirilmesini sağlayacaktır,

oysa şu anda hava koşullarından ve

biyolojik saldırılardan korunması

amacıyla toprak ve kumla kapatıl-

mış durumdadır.

Son yıllarda yerel kurumlar özellik-

le Denizli Valiliği, Aziz Philippus

Kutsal Alanı’nın değerlendirilmesi

çalışmalarını maddi olarak destek-

lemiştir. Kuzey Bizans Kapısı’ndan

başlayan 13. stenoposu ve yerleşim

yerini geçerek sekizgen Martyrion

yapısının ve Proto Bizans Döne-

mi Kutsal Alanı’nın hâkim olduğu

Doğu Kapısı’na ulaşan gezi güzer-

gâhı gerçekleştirildi (Resim 9). Bu

alana girişi kolaylaştırmak için,

2011 ve 2012 yılının başı arasında,

Bizans yapısının formu kullanılarak

modern metal borularla kış sel sula-

rının açtığı yarığın (Suni Dere), hac

ziyaretine gelenlerin ve turistlerin

kolaylıkla geçmesini sağlayan köp-

rü yeniden yapıldı. Böylece kutsal

alana çıkan ve yine titiz bir şekilde

restorasyonu yapılan uzun traverten

merdivene ulaşılması sağlandı

2012-2015 yılları arasında kazı ça-

lışmaları Kilise’nin kuzeyindeki ve

batısındaki alana yoğunlaştırıldı.

Narteksin önündeki mekanların

duvarlarının yıkıntısı ve onların da

üstü atık yapı malzemeleri ve tepe-

nin üst kısmından akan yaklaşık 4

m yüksekliğindeki toprakla kaplıdır

(Resim 10).

Kilise’nin kuzeyindeki bölgede

Kutsal Alan ile bağlantılı konutlara

ait olan yapı kompleksinin araştı-

rılmasına başlandı, ancak şimdiye

kadar Martyrion’un yer aldığı yer

ile mezarın etrafına inşa edilmiş

yapı kompleksini bağlayan eğim

Bu büyük Proto Bizans

Dönemi sarnıçı platodan

gelen su borularının

birleştiği castellum

divisoriumdur, Giuseppe

Scardozzi tarafından

yapılan topoğrafik

yüzey araştırmalarında

İmparatorluk

Dönemi’nden itibaren

kenti besleyen kompleks

su kemerleri sistemi

tespit edildi

D’Andria 2015, 213-214, Resim 14-15; D’Andria 2016b, 162-164, Resim 4-7; D’Andria 2017a, 359-361, Resim 9-14.

Merdivenin restorasyonu ve köprünün inşasıyla ilgili bilgiler geniş olarak aşağıdaki yayında sunulmuştur: Caggia – Galvagno – Mighetto 2016, 675-687.