Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı

Resim 9 Sekizgen’in hava fotoğrafı, solda Kilise, merdiven, köprü ve 13. stenopostan geçen güzergâh

Resim 10 Narteks giriş mekânındaki kazı çalışmaları

boyunca yayılmış yapıların ortaya

çıkartılması için kazı çalışmaları

genişletilemedi.

Ekklesiastik yapının batısındaki

alandaki kazı tepeyle bağlantıyı

sağlayan merdivenin sınırlarının

belirlenmesini sağladı (Resim 11);

kuzey sınırı boyunca büyük kıs-

mı merdivenin yıkıntısından gelen

blokların kullanılmış olduğu Orta

Bizans Dönemi’ne tarihlenen me-

zarlar sıralanmıştır. Son kazı dö-

neminde (2015), narteks girişinin

batısındaki alanda tepenin eğimi-

nin başladığı ve kutsal yapı komp-

leksini besleyen castellum aquaea ait

duvar yapılarının olduğu yerde son

derece ilginç bir keşif yapıldı

. Bo-

şaltma işlemini tam olarak tamam-

layamadan 5,50x5,50 m büyüklü-

ğünde bir su deposunun kazısına

D’Andria 2017a, 360-361; infra Ek 1.

Caggia 2014b, 433-452.

Scardozzi 2012, 111-117.

D’Andria – Campagna 2006, 359-361; Nuovo Atlante 2015, 153, Pafta 28.

Infra Ek 1.

D’Andria 2011-2012, 29-31.

başlandı; depodan bir dizi pişmiş

toprak boru çeşitli yapılara su taşı-

mak üzere çıkmaktaydı: önce ya-

kındaki Ayazma’ya, sonra kilisenin

içindeki havuzlara ve son olarak

tepenin ayaklarında köprüden he-

men sonra yer alan sekizgen hamam

yapısına

. Bu büyük Proto Bizans

Dönemi sarnıçı platodan gelen su

borularının birleştiği castellum di-

visoriumdur, Giuseppe Scardozzi

tarafından yapılan topoğrafik yü-

zey araştırmalarında İmparatorluk

Dönemi’nden itibaren kenti besle-

yen kompleks su kemerleri sistemi

tespit edildi (Resim 12)

. Yerle-

şimin doğusundaki yamaç boyun-

ca yer alan anıtsal boyutlardaki

castellum aquae bu döneme aittir,

traverten dörtgen bloklarla inşa

edilmiştir, su buradan, Roma kenti-

nin yerleşim planında merkez nok-

taları oluşturan büyük çeşmelere

taşınmaktaydı

Su dağıtım sistemine ait devam

eden çalışmalar kutsal alan içinde

gerçekleştirilen tüm faaliyetlerde

suyun öneminin anlaşılmasını sağ-

ladı

. Aziz Philippus Kilisesi’nin

papazlara ait olan bölümündeki su

tesisatına, ilk aşamada yapılan bazı

önerilere açıklık getirmek üzere

özel önem gösterildi. Ephesos Aziz

Ionnes Bazilikası’yla ve diğer aziz

mezarlarının etrafına inşa edilmiş

kutsal alanlarla yapılan karşılaş-

tırmalar temelinde, mermer sunak

levhasının altındaki mekânı, hava-

rinin kutsal emanetlerinin saklan-

dığı yer olarak yorumlamıştım

. Bu

yeraltı odası 1,85x1,25 m ölçüsün-

dedir ve yüksekliği (1,90 m) kutsal

emanetlerin saklanması için uygun

değildir: Ephesos’ta bu mekân Ba-

zilika’nın sunağının altındadır ve

çok daha alçaktır; ayrıca Hierapolis