

30
Yasin 2009, 171-175.
31
Yasin 2009, 157 (Roma şehitlik kiliselerindeki örnekler), 180-181.
32
Apollon Kutsal Alanı’nda A Tapınağı’nın analitik incelemesi için, Bkz. Ismaelli 2017, Aziz Philippus Kilisesi’nde devşirme olarak kullanılan parçalar için Filippo, 127, 310-312,
Resim 236.
33
Daha geç dönemde devşirme olarak kullanılan mermer parçalar ve temellerine dayanarak tholosun incelemesi ve rekonstrüksiyonu için Bkz. Ismaelli 2016, 321-354.
34
Proskenionun hypostylos cephesinin anastylosis projesi için Bkz. Masino – Sobrà 2012, 225-233; sahne binasının döşemesinin rekonstrüksiyonu için Bkz. Mighetto 2012, 235-247.
Resim 14 Laodikeia, bema ve sunağın üç boyutlu sanal rekonstrüksiyonu (Șimșek 2015)
Resim 13 Sunağın altındaki mekân-sarnıçın pişmiş toprak levhalı döşemesi
Bazilikası’nda, Ravenna San Apol-
linare in Classe’de benzer düzen-
lemeler mevcuttur ve Selanik San
Demetrio Bazilikası’nın ana nefine
yerleştirilen kyborionun içinde ina-
nanlar azizin varlığını hissediyor-
lardı. Ann Marie Yasin tarafından
semboloji ve hıristiyanlığın ilk yüz-
yıllarında kiliselerin içindeki alan-
ların tören işlevleri adlı çalışmasın-
da açık bir şekilde anlatılmıştır
30
.
Bu yapılarda kutsal törenlerin ger-
çekleştirildiği yer, azizlerin naaşla-
rına tapınılan yerden açık bir şekil-
de farklıdır, Hierapolis Kilisesi’nde
bu görsel durum inananların algısı
için son derece etkilidir
31
.
Aziz Philippus Kutsal Alanı’nda
izlenen yol ve araştırma projeleri
Kilise’nin çeşitli yerlerinde gerçek-
leştirilen kutsal törenler ve ayinlerle
ilgili soruların derinleştirilmesinin
yanı sıra, bu yıllarda farklı araş-
tırma ekipleri, yapının sistematik
araştırması ve kazılarda bulunan
eserlerin incelenmesi çalışmalarını
yayınlanması amacıyla yürüttüler,
bu yayınların bir kısmının basımı
tamamlandı bir kısmının çalışma-
ları ise devam ediyor.
Araştırma konularından birisi, kili-
senin inşasında içinde C127 mezarı-
nın da yer aldığı doğu nekropolisten
ve kentin Roma Dönemi yapıların-
dan alınan çok sayıda mermerin,
özellikle İS IV. yy’ın ikinci yarısın-
dan itibaren gerçekleşen yoğun dev-
şirme faaliyetleri sonucunda kulla-
nılmasıdır. Tommaso Ismaelli, bazı
mermer blokların Apollon Kutsal
Alanı içinde Severuslar Dönemi’nde
inşa edilen A Tapınağı’nın ince işçi-
likli mimari bezemelerini taşıdığını
tespit etti
32;
bu kornişler kilisenin
orta nefinin apsis kemerinde kulla-
nılmıştır, Antik Çağ’dan bir alıntı
olarak bezeme detaylarını vurgula-
mak için inşatı yapanlar tarafından
bilinçli olarak kullanılmıştır. Diğer
bloklar (arşitrav blokları) Ploutoni-
on’un Augustus Dönemi tholosun-
dan alınmıştır
33
; iki tane verev yivli
sütun büyük tiyatronun sahne bina-
sının cephesine aittir, mezarın iki
yanına giriş kapısını çerçevelemek
için yerleştirilmiştir. Proskenionun
hypostylos cephesinin restorasyo-
nu sırasında, 2006 yılında mimari
parçalar içinde tespit edilemedikleri
için anastylosis sırasında yerel beyaz
mermer tozundan yapılan kopyaları
yerleştirilmişti
34
. Kilise’nin içinde
51