34 / 44
BIR CEMIYET YEMEĞI
KEŞKEK
Keşkek, Türk yemek kültüründe sadece
hane halkı için yapılmayan, yalnız yenilme-
yen; yardımlaşma, kaynaşma, paylaşma
cemiyetlerinde beraberce hazırlanıp bera-
berce yenilen özel bir yemektir. Bu özelliği
nedeniyle doğumda-ölümde, düğünde-sün-
nette-mevlitte, uğurlamada-karşılamada,
yağmur
duasında-nevruzda-hıdrellezde
beraberce hazırlar, beraberce yeriz. Hatta
yapımında kullanılacak buğdayı, eti, kaza-
nı-düzeni, kepçeyi-kevgiri de ortak bütçe ile
alır ve onları kutsal bir emanet gibi korur
kollarız. Diğer yemekleri israf etmekte pek
bir sakınca görmez iken keşkeğin israf edil-
mesine asla gönlümüz razı olmaz. Hatta
bazılarımız “peygamber yemeği” olduğuna
inanır ve sırf bu yüzden ona sadece yemek
olmanın üstünde daha farklı bir anlam yük-
ler.
Keşkek neredeyse ülkemizin tamamında
bilinen ve genellikle cemiyetler için yapılan
bir yemektir. Bu özelliği nedeniyle teme-
linde keşkek pişirip gelenlere ikram etmek
olan 71 ayrı geleneksel keşkek hayrı vardır.
Bunların bazıları örneğin Aydın Karacasu
Dedebağ Keşkek Hayrı’nda olduğu gibi yüz-
yıllara dayanan bir geçmişe sahiptir (Dede-
bağ Keşkek Hayrı’nın bu yıl
733.süyapılmış
ve yaklaşık 20.000 kişiye dağıtılmıştır.
www.milliyet.com.tr, 30.08.2015). Deniz-
li’de de bu geleneksel keşkek hayırlarından
3 tanesi yapılmaktadır. Bunlar;
1. Babadağ, Karaçöplen Yaylası Keşkek
Hayrı (Eylül ayının ilk hafta sonu),
2. Kızılcabölük, “Bir Tabak İki Kaşık” Keş-
kek Hayrı (Haziran ayının ilk hafta sonu),
3. Tavas Sekiköy Hıdrellez Keşkek Hayrı
(Mayıs ayının ilk hafta sonu).
Geleneksel hale gelen keşkek hayırları-
nın bir diğer yönü bunun bir şekilde inanç
sistemine bağlanmış olmasıdır. Bu nedenle
keşkek yapma mekânları büyük oranda ya
bir türbe ya da mezar ile özdeşleştirilmiştir.
Doç. Dr. Ramazan GÖKÇE,
Pamukkale Üniversitesi Öğretim Üyesi
32